Christian Thomasius

1655-1728

 

                   Almanya’da Aydınlanma Düşünceleri’nin yayılması, Popüler bir hale gelmesine çalıştı. Hukuk Bilgini’ydi. Descartes ile Lockeun Etkisi altında bir Filosofi geliştirmeye çalıştı. Metafiziğe Karşı’ydı. Ahlakı, İnsanlar’a Hoş ve Mutlu bir Hayat sağlayacak Ussal bir Sanat sayıyordu.

1694 de Hale Üniversitesi’ni kurdu. Alman Gazeteciliği’nin de Kurucuları’ndan sayılır.

               M.Gökberk şöyle der: ‘Thomasius için Bilgi’nin, ancak İnsan’ı aydınlatırsa, dolayısıyla Hayat’ın Pratik Amaçlar’ına bir Yardımı dokunursa bir Değeri olabilir. O, Bilim’in bir Aydınlanma İşi olduğunu Almanya’da ilk olarak İlerisüren’dir. Hayatı boyunca bunun için yılmadan çalıştı. O’na göre Felsefe’nin Hayat’a Yararlı olabilmesi için, şimdiye kadar onu bundan alıkoymuş olan Hayat’la kendi arasındaki bir Takım Engelleri kaldırması gerekir.  Bu Engeller’in başında da Filosofi’nin şimdiye kadar Bilgilerini anlattığı Ağır, Çapraşık Biçim gelir. Felsefe Herkesin kavrayacağı bir şekilde, Herkesin anlayacağı bir Dil’e anlatılmadıkça İnsanoğlu’nu aydınlatmaya yarayamaz. Bundan dolayı O, o zamanlar Almanya’da Felsefe’nin Latince’yle yazılıp okutulmasını şiddetle eleştirir. Kendisi Almanca’nın Filosofi’nin Düşünce ve Bilgilerini dilegetirmeye pek Elverişli olduğuna inanır, bunu gerçekleştirmek için de Hareket’e geçer, birçok Felsefe Terimleri bulur. Daha önceleri, Ortaçağ Sonları’yla Renaissance’ta, Alman Mistikleri de, bunların arasında özellikle Jacob Böhme de (ö. 1624), Dini-Felsefi Düşünceleri Halk’ın anlamayacağı bir Dil’le anlatmışlardı. Leibniz (ö.1716) de  kendisi pek yazmamış olmakla beraber, Almanca’nın Felsefe Dili olarak kullanılmasını ister. İşte bu Gelişme’de Son Halkalar’dan biri olan Thomasius’un bulduğu Felsefe Terimleri’nden bir Kısmı, sonra Wolff (ö.1754) üzerinden Kant’a (1724-1804 ) kadar ulaşacak, O’nun Etkisiyle Alman Aydınlanma Felsefesi gerçekten de yavaş yavaş Almanca yazmaya alışacak, böylece de Felsefe’yle  Edebiyat’ın, dolayısıyla Felsefe’yle Hayat’ın karşılaşmaları sağlanmış olacaktır. Ama Thomasius’un kendisi 1687 de Leipzig Üniversitesi’nde  Derslerini Almanca’yla vermeye kalkıştığı için Üniversite’den çıkarıldı. O’nun Alman Üniversiteleri’ne sokamadığı Almanca’yı bir zaman sonra Wolff  Kesin olarak yerleştirecektir.’[1]

  

Eserleri:

               -Usa Aykırı Olan Aşka Karşı İlaç, [2]

               -Ahlak Felsefesi’ne Giriş, [3]

               -Doğal ve Kamu Hakları’nın Temeli, [4]

               -Bilgelik ve Deliliğin Tarihi, [5] 3 Cilt,

               -Mantığa Giriş, [6]

               -Antikçağ Filosofisi’ne Giriş, [7]


 


[1]        /Felsefe Tarihi,

[2]        1696-1704,Halle,

[3]        1706,Halle,

[4]        1705-1718,Halle,

[5]        1693,

[6]        1691,

[7]        1691,