Galileo Galilei
1564-1642
İtalyan
Bilgin.. Bilim Edebiyatı’nda Galile diye anılır.
Astronom
ve Fizikçi.. Padua Üniversitesi’nde Matematik Profesörü’ydü.
Fizik, Matematik ve Astronomi Alanı’nda çok Büyük Buluşlar’a
imza attı. Dinamiğin Kurucusu.. Atalet Yasası’nı ve Rölativite
İlkesi’ni ortaya koydu. Deneyimsel Bilim Yolunu açtı. Fizik’te
hala kullanılagelen Araştırma Yöntemi’ni buldu.
Kendisine gelinceye kadarki Bilim Alanı’nda Tek Otorite
sayılan Aristoteles’e (ö.
MÖ 322) karşı çıktı, Dogmatik Skolastik’le savaştı. Roma
Engiziyonu’nun Eline düşmeyi bile göze alarak Dogmalar’a ilk
Büyük Darbe’yi indirdi.
Çağını
aşan Görüşler’e Sahip’ti.. Evren’in ve Madde’nin Başlangıçsız
ve Sonsuz olduğunu, Doğa’nın Birliğini savundu..
Kopernikus’un Hellosantrik
Sistemi’ni doğruladı.
Kendisine kadar Bilim’de sorulagelen
Aristoteles’in Niçin
Sorusunu nasıl’a çevirmişti.
Aristoteles (ö. MÖ 322)
Bilimi’nin Amacı, Olaylar’ın Niçin Meydana geldiğini
açıklamaktı, Galile’yle başlayan Çağdaşbilim’in Amacı
ie nasıl’ı Açıklama’yı amaçladı.
Aristoteles, Cisimler’in
Doğal Durumları’nın Sukunet olduğunu sanıyor ve onları Hareket
ettirmek için bir Etken’in gerektiğini düşünüyordu. Galile
Tersini savundu. Cisimler’in Hareketli veya Sakin Görünüşleri
Hız Farlılıkları’ndan doğuyordu. Sukunet Sıfır Hız’da bir
Hareket’tir. Oysa Aristoteles
Sıfır Sayısı’nı Yokluk sayıyor ve onun Miktar değil bir Vasıf
olduğunu ileri sürüyordu.
Galile Eğik Düzeyler üstünde Küçük Toplar’la yaptığı
Deneyler’de, diyelim Dağ’ın Tepesi’nden kopan bir Kaya
Parçası’nın, eğer Sürtünme Etkisi’yle yavaşlayıp bir Engel’le
karşılaşmazsa Sonsuz’a kadar yuvarlanacağını varsaymıştı.
Diyelim ki Oda’mızın bir Köşe’sinde duran Masa da eğer Biz onu
itip çekmezsek kendiliğinden Oda’nın diğer Köşe’sine gitmezdi.
Galile’in Atalet’i (inertie) bu Anlam’dadır.
Durgunluk ya da Dinginlik, belli bir Hız’da Denge’de
kalmaktan İbaret’tir. Atalet Yasası, Cisimler’in
Hareket Değişikliğine karşı Dirençler’ini belirtir. Genellikle
‘Dış bir Güç tarafından zorlanmadıkça, her Cisim olduğu yerde
durur, ya da Doğru bir Çizgi üstünde Hareket’ini sürdürür.’
Formul’uyle Dile getirilir.
Kullandığımız bir Araba, bir Dönemeci Hız’la dönerse, bu Yasa’nın
Gerçekliğini kendi Beden’imizde de duyarız. Sol’a dönmüşsek
Sağ’a, Sağ’a dönmüşsek Sol’a yıkılırız. Çünkü Gövde’miz Doğru
bir Çizgi üzerinde Hareketini sürdürmek ister, Arabamız Köşe’yi
dönerken karşı bir Etki’de bulunur, Beden’imizse bu karşı
Etki’ye Atalet Direnci gösterir.
Önce
Newton, sonra
Einstein bu Buluş’tan çok
Önemli Sonuçlar çıkardılar. Atalet Gücü’nün İvme (Ta’cil),
Geri Tepme, Merkezkaç vb. gibi Çeşitli Biçimleri vardır.
Gerçekte Newton’un Yerçekimi
Adını verdiği Olgu da Atalet’in bir Biçim’inden başka
bir Şey değildir. Örneğin Hız’la dönen bir Atlıkarınca’daki
Adam, Gövde’sinin, Atlıkarınca’nın Merkeziden dışarıya
çekildiğini duyar. Oysa bu Duygu, Doğru bir Çizgi üstünde
gitmek isteyen Gövde’nin bir Merkez Çevresi’nde Dönme Etkisine
karşı gösterdiği Atalet Tepkisi’dir.
Einstein, Galile’nin
bu Keşf’inden Yola çıkarak, Yerçekimi’nin gerçekte
Cisimler’in birbirlerini Çekmeleri olayı değil, bir Alan
üstünde Cisimler’in izledikleri Yollar Olayı olduğunu
gösterdi.
Galile, Pizza Katedrali’nin Tavanı’nda Asılı Lamba’nın
Sallanışı’ndan, Salınımlar’ın Eşzamanlı olduğu ve Sarkaç’ın
Zamanı belirtmede kullanılabileceği Sonucunu çıkardığında daha
19 Yaş’ındaydı.
Cisimlerin Düşme Yasaları’nı 1602 de buldu.
Boşluğa
atılan bir Mermi’nin Parabolik bir Yörünge çizdiğini 1638 de
ortaya koydu.
Ses
Yüksekliği’nin Frekans’la İlgili olduğunu, Müzik
Aralıkları’nın Frekans’la Orantılı bulunduğunu, titreşen
Teller’in Rezonansı’nda Duraklı Dalgalar’ı aynı Yıl’da
açıkladı.
Sıvılı Termometre’yi ilk kullanan, Birleşik Kaplar Yasası’nı
bulan da O.
1609
da kendi Adını taşıyan Iraksal Mercekli Dürbün’ü yaptı, Gök
Cisimleri’ni İnceleme’ye başladı. Gök’te gördükleri ve
buldukları sayılamayacak kadar çoktur.
1612
de ilk Mikroskop’u buldu.
Gözaltı’nda tutulmuş, Küçük bir Kasaba’da oturmak Zorunda
kalmıştır. Hayat’ının Son Yılları’nı Büyük Sıkıntılar içinde
geçirdi.
Eserleri:
-Operazioni
die composso Ceometrico e Militare,
-Sidereus
Nuncius Magna Longeque Admirabilia Spektacula Prodens,
-Discorso
Intorno Alle Cose Che Stanno in su l’Acqua et Che in Quella si
Muovono,
-Storia
e Dimostrazioni Intorno Alle Macchie Solari e Loro Accidenti,
-Saggiatore
nel Quale Con Bilancia Asquisita e Giusta si Ponderano le Cose
Contenute Nella Libra Astronomica e Filosofica di Lotario
Sarsi,
-Dialogo
Sapra i Due Massimi Sistemi del Mendo, Ptplomaico e Copernico,
( İki Büyük Yer Sistemi, Ptolemaisos ve Kopernik
sistemleri üzerine Konuşmalar),
-Discorsi
e Dimostrazioni Matematische Intorna e Due Nuove Science
Attenenti Alla Meccanica, (Mekanikle İlgili İki Yeni Bilim
Üstüne Matematik Konuşmalar ve Tanıtlamalar),
-Le
Opere di Galileo Galilei, (Bütün Eserleri),
20
Cilt,