Anaximandros (Anaximandre)

MÖ 0610-0547

 

       Grek düşünürü... Antikite’nin 2. büyük Düşünürü.. Milet Okulu ile Hylozoizm’in 3 büyük Düşünürü’nden ikincisidir.

       Düşünce Tarihi’ne 2 önemli kavram soktu. Kosmos ve Apeiron.. Kosmos kelime anlamıyla düzgün Ziynet, Apeiron ise Sınırsız Nesne demektir. O’nun için Evren, inceden inceye yontulup biçilmiş, düzgün ve düzenli bir Elmas gibidir. Bütün Evrensel Değişmeler’in ortasında  değişmeden kalan da Sınırsız bir Nesne’dir.

Thales'in Öğrencisi, Arkadaşı olan Fizikçi, İlkneden’in Dünya’yı dört yanından kuşatan Belirsiz bir Cevher olduğunu savunuyordu. Thales Su’da karar kılarken o Belirsiz bir Sınırsız’dan bahsediyordu. Bu Sınırsız’ın ne olduğunu bilinmiyor. Materyalist Öğreti bunun maddenin kendisi olduğunda karar kılacaktır. Kosmos ise Anaximandros’un düşündüğü gibi düşünülüyor hala.  Grek Antikitesi içinde Fizik üstüne ilk Yazı’yı o yazdı. Dünya’nın resmini çizmeye çalıştı. Gök Ölçüsü’nü (Gnomon) ilk kez O buldu ve bir Gök Küresi yaptı.

İlk Canlılar’ın Dikenli Kabuklar’a sarılı olarak Su’yun içinde meydana geldiklerini düşündü. İnsanlar da Başka Canlılar’dan meydana gelmiş olmalıydı.

İnsanlar’dan başka bütün Canlılar’ın yiyeceklerini kolaylıkla buldukları halde İnsan’ın uzun bir süre bakımı gerektiğini, bu yüzden de bugünkü gibi var olmasının  düşünülemeyeceğini ileri sürer.

Aperion’u nitelediği bir kavram sonradan Empodekles’e (ö. MÖ 432) ve Pythagoras’a (ö. MÖ 504) geçecektir. Bütün Zıtlıklar’ın Bir’in içinde bulunduğunu ve oradan ayrılıp çıktığını ileri sürmüştü. Bu Zıtlıklar O’na göre, Kuru-yaş, Sıcak-soğuk gibi zıtlıklar’dır. ‘Meydana geliş bitmez’ diyor, ‘Varolanlar nereden meydana geldilerse zorunlu olarak oraya döneceklerdir, ama ‘Aperion kocamaz, ölmez, yok olmaz’. Bundan da Madde’nin İlksiz ve Sonsuz olduğunu, Biçim değiştirerek sürüp gitmekte bulunduğunu sezmiş’ der Materyalistler. Sonsuzluk ve Madde kavramlarını belirleyip ilk kez birleştiren O’dur.

 

Eserleri:

-Peri Physeos, toplanmış parçaları[1]

 

Bibliyografya:

         -Antik Felsefe, Walter Kranz, [2]

         -Büyük Filozoflar Ansiklopedisi,Cemil Sena, [3]

         -Commentarium in Aristoteles Physicorum libros, Simplikios, [4]

         -Felsefe Tarihi,Alfred Weber, [5]

         -Felsefe Tarihi,Macit Gökberk, [6]

         -Metafizik,Aristoteles, [7]

 

 

 

[1]          Mullach, Paris, 1850, (Walter Kranz, 1934-35 Almanca, İstanbul 1948 Türkçe), (Hermann Diels, Berlin).

[2]          ç.Suat Baydur

[3]          1957,İst, C.1

[4]          F 7,32

[5]          ç.Vehbi Eralp, 1949,İst,

[6]          1961,İst, s.17

[7]          Liv XII, s.2