Namık Kemal

1840-1888

 

      21 Aralık'da II.Abdulhamid'in Müneccimbaşılarından Mustafa Asım Bey'in Oğlu olarak  Tekirdağ'da doğdu.  Asıl adı Mehmet Kemal. Bayezid Rüştiyesi ve Valide Mektebi'nde okuduktan sonra Dedesi Abdullatif Paşa'nın Görevi nedeniyle O'nunla birlikte Kars'a ( 1853) ve Sofya'ya gitti (1855). Bu Yıllar'da Düzenli bir Okul Öğrenimin'den çok Özel bir Öğrenim'le kendi kendini yetiştirdi. Namık Adını O'na, Sofya'da iken Şiirlerini beğenen Eşref Paşa verdi. İstanbul'a Dönüş'ünde (1857) bir Süre sonra Dedesinin Ölüm'ü üzerine Tercüme Odası'nda Memurluğa başladı ( 1859).

      Bu Yıllar'da Dönem'in Ulema'sından Özel olarak Tefsir, Hadis, Fıkıh, Arap ve İran Edebiyatı; Batı Dilleri'ni bilenlerden Fransızca Dersleri aldı. Ziya Paşa, Şinasi gibi Dönem'in Ünlü Edebiyatçılar'ıyla tanıştıktan sonra Tasvir-i Efkar Gazetesinde Yazılar yazmaya başladı.

      Şinasi Paris'e kaçınca Gazete'nin Yönetim'ini O'na bıraktı ( 1865). Bu Gazete'de yazdığı Siyasi Yazılar'la Kişiliği ve Kaleme Ustalığını Kabul ettirdi. O Yıllar'da kurulan Yeni Osmanlılar Cemiyeti Üyeleri arasında yer aldı.  Cemiyet'in Üyeleri İstanbul'dan uzaklaştırılınca onlarla birlikte Paris'e kaçtı.( 1867). Abdulaziz'in İngiltere Ziyareti dolayısıyla Londra'ya geçerek, Ziya Paşa'yla birlikte orada Hürriyet Gazetesi'ni çıkarmaya başladı (1868). Ancak bir Yıl sonra Ziya Paşa ile Siyasi Görüş Ayrılığına düşünce bu Gazete'deki Yazılar'ına Son verdi( 1869). Zaptiye Nazırı Hüsnü Paşa'nın Daveti üzerine İstanbul'a döndü ( 1870).

Yazı Hayatı'na Ali Paşa'nın Ölüm'ünden (1871) sonra kiraladığı İbret Gazetesi'nde yazdığı Yazılar'la yeniden başladı (1872). Defalarca kapatılan bu Gazete'deki Yazılar'ıyla Görüşleri doğrultusunda bir Kamuoyu oluşmasını sağladı.

1872 Tarihi Ibret ve 1868 Tarihli Hürriyet Gazeteleri'nde Arap Harfleri'nin bırakılıp Latin Harfler'e geçilmesin savunan Ali Suavi ile Şeriat Tartışması yaptı.

      Gazete'sinin ilk kapanışında Gelibolu Mutasarrıflığı Görev'iyle İstanbul'dan uzaklaştırılmıştı (1872). Gelibolu'da iken Vatan yahut Silistre Piyesini yazdı, Dönüş'ünde yine İbret'in başına geçti. Piyes'in Gedikpaşa Tiyatrosu'nda sahnelenişinin ( 1 Nisan 1873) uyandırdığı Heyecan üzerine Kalebent olarak Magosa'ya sürüldü ( 9 Nisan 1873). 3 Yıl sonra Abdulaziz'in Ölümü ve V. Murad'ın Taht'a çıkması ( 30 Mayıs 1876) dolayısıyla çıkarılan Aff'tan yararlanarak İstanbul'a döndü. 3 Ay sonra II.Abdulhamid'in Taht'a geçmesiyle ( 31 Ağustos 1876) Rütbesi yükseltilerek Şura-yı Devlet ve Yeni Qanunu Esasi hazırlayacak Komisyon'un Üyeliğine getirildi. Ancak Qanuni Esasi'nin İlanı'ndan (1876) sonra 5 Ay Hapis'te tutulup ardından Midilli Adası'na sürüldü.

      Bu arada Yeni Şiirler'ini yazdı. 2 Yıl sonra aynı Ada'nın Mutasarrıflarına getirildi (1879). Bu arada yazdığı Celaleddin Harzemşah Adlı Eser'ini Abdulhamid'e Takdim ederek Bala Rütbesine yükseltildi. 1884 de Rodos, 1887 de Sakız Adası Mutasarrıflığına atandı. Görev yaptığı Adalar'da Yeni Edebi Eserler'ini Kaleme aldı, Yeni Okul ve Camiler kurulması için Yoğun Çaba harcadı.

Sakız Adası'nda yakalandığı Zatüre'den kurtulamadı. 2 Aralık'ta Sakız Adası'ında öldü. Mezarı Ebuzziya Tevfik'in gayretleriyle Bolayır'da Rumeli Fatihi Şehzade Süleyman Paşa'nın Türbesi yanına nakledildi.

      Tanzimat Dönemi'nin en Ünlü Simalar'ındandı. Gazete Yazıları ile İslam Fıkhı'na dayalı Şura Sistemi Özelliğinde  Meşrutiyet Düzenini, Ferd'in Yasalar önünde Eşitliğini ve Kanun Hakimiyetini, Kültürümüzden kopmadan Batı’nın Tekniği'nden yararlanmayı savundu. Gür Sesli Şiirler'inde Form olarak Divan Şiiri'ne Sadık kaldı. Şiir, Fıkra, Makale, Piyes, Mektup, Tarih ve Eleştiri türlerinde verdiği Eserler'in tümünde Toplum Sorunlarına Öncelik tanıdı.

    

      Eserleri:

            Şiir:

     - Namık Kemal'in Şiirleri  [1]

           Roman:

     -İntibah, [2]

      -Cezmi, [3]

           Oyun:

     -Vatan yahut Silistte, [4]

      -Zavallı Çocuk, [5]

      -Akif Bey,[6]

      -Gülnihal, [7]

      -Celaleddin Harzemşah,[8]

      -Karabela, [9]

            Eleştiri:

      -Tahrivi Harabat,[10]

      -Takip,[11]

      -Mes Prizon Muahazenamesi, [12]

      -Renan Müdafaanamesi  [13

            Tarih:

      -Devri İstila [14]

      -Barikai Zafer [15]

      -Evrakı Perişan [16]

      -Silistre Muhasarası,[17]

      -Osmanlı Tarihi ,[18]

      -Büyük İslam Tarihi , [19]

             Mektup:

       -Namık Kemal'in Hususi Mektupları [20]

      -Namık Kemal'in Mektupları, [21]