Max Weber

1864-1920

 

   Alman düşünürü.. Felsefeci, Ekonomist, Sosyolog.

   Heidelberg Üniversitesi Ekonomi Profesörü’ydü. Çalıştığı 3 alanda da İrrasyonalist’i der Hançerlioğlu.

   Felsefesi’nde Pozitivizm’le de bağlantı kuran İdealist Yeni-Kantçı’dır. Sosyoloji’de de bu tür Kantçılığı sürdürdü. Tarihsel sürecin yasalığını kabul etmez.

   Al.Idealtypus kavramını ileri sürdü. Toplumu bu kavramla açıklamaya çalıştı. tarihsel süreçte öznel etmenlerin rolünü öne çıkardı.

   Hançerlioğlu’na göre gerçekte Paris Komunü deneyinden dehşete kapılan Burjuvazi, Sosyalizm’le savaşabilmek için rahatça kullanabileceği idealist bir Felsefeyi şiddetle gereksiyordu. Doğa bilimleriyle toplum bilimleri arasında  bir antitezin  varlığını, bunun sonucu olarak da toplumsal gelişmenin doğadaki gelişme gibi yasalı olamayacağını ve toplumsal olayları bilimsel olarak bilmenin imkansız olduğunu ancak Kant’ın İdealizmi gösterebilirdi. Özellikle Kant’ın kuramsal ve Pratik Rasyon ayrımları, Agnostizmi Burjuvazi için bulunmaz güç kaynağıydı. Weber bu isteklere karşılık vermiş oldu.

   Weber’e göre Rasyonalizm’in sonu zorunlu olarak İrrasyolanizm’e varmaktır. İlkellere göre ölümün bir anlamı vardı, öldükten sonra cennete ya da cehenneme gitme hakkını kazandırdığından hayatın da bir anlamı vardı. Us, bunun imkansızlığını ortaya koymakla, ölüm, olduğu kadar hayatı da anlamsız kılmıştır. Gerçeğe de usla varıldığına göre gerçeğin anlamsız ve saçmalık olduğu anlaşılır. (Tzara’nın Dadacılığı, Breton’un Sürrealizmi, Camus’un Saçmalığı nın temeli Weber ve izleyicilerinin bu iddialarındadır.)

   Toplumbilimi ‘bireylerin davranışlarının bilimi’ olarak tanımlar. Dilthey’in Geisteswissenschaft’ını izler.

   Ekonomi’de O’na göre Kapitalizm, Maddi ekonomik şartların gelişmesi sonucu değil, Hristiyan dininin dogmaları sonucu oluşmuştur. Bol para harcamayı, ketfince yiyip içmeyi, pahalı giysiler giyinmeyi hoş görmeyen Hristiyanlık zorunlu olarak para birikimie yolaçmıştır.

   O’na göre gelişen Kapitalizm değil, Kapitalist Ruh’tur. Bu ruh, Hristiyan bir ruhtur.

  

Eserleri:

   -Wirtschaft und Geselschaft, (Bilim ve Toplum),[1]

   -Gesammelte Aufsaetze zur Religionsoziologie, [2]

   -Wirtschaftsgeschichte, [3]

   -Gesammelte Aufsaetze zur Soziologie und Sozial Politik, (Sosyoloji ve Toplumsal Siyaset üzerine Derlenmiş Yazılar), [4]

   -Gesammelte Polistiche Schriften, (Derlenmiş Siyasal yazılar), [5]

   -Gesammelte Aufsaetze zur Wissenschaftslehre, (Bilgi Kuramı Üstüne Derlenmiş Yazılar), [6]

   -Der Nationalstaat und die Volkswirtschaft, (Ulusal Devlet üstüne), [7]

   -Die Protestanstische Ethik und der Geist der Kapitalismus, [8]